သတိုးသမီးေလာင္း အမ်ားၾကီးအလိုရွိသည္

ကမၻာ့လူဦးေရဟာ သန္း ၇ ေထာင္ကို ေရာက္လုေရာက္ခင္ပါ။ လိင္ အခ်ဳိးအစား မမွ်တဘဲ ရွိေနရတဲ့ အေနအထားဟာ အလားအလာ မေကာင္းလွတဲ့ - လူပ်ဳိႀကီးတို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေတာ္မ်ား - ေပၚထြန္းလာေနၿပီး သတို႔သမီးေလာင္းအတြက္ အႀကိတ္အနယ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရေတာ့မယ့္ ေခတ္ကို ေရာက္ပါေတာ့မယ္။

ျပင္သစ္ လူဦးေရဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူ Christophe Guilmoto ကေတာ့ ဒီအက်ဳိးဆက္ဟာ အိႏၵိယ၊ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔ရဲ႕ လိင္ေရြးခ်ယ္ၿပီး ကေလးယူျခင္း၊ ကိုယ္၀န္ ဖ်က္ခ်ျခင္းေၾကာင့္မ်ား ျဖစ္ႏုိင္သလားလို႔ ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။ သူက - ေဒသအလိုက္ (ပုလႅိင္) ပုရိသမ်ား အလြန္အမင္း ေပါမ်ားေနျခင္း - လုိ႔ ကင္ပြန္းတပ္တယ္။

လာမယ့္ အႏွစ္ ၅၀ အတြင္းမွာ အရြယ္ေရာက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ရွားပါးလာေနမႈ၊ မလံုေလာက္မႈတို႔ေၾကာင့္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈလိုပဲ သက္ေရာက္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ရွိေနလိမ့္မယ္လို႔လည္း လူဦးေရပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။
ဒီ သတိေပးခ်က္မ်ားေနာက္ကြယ္က စာရင္းဇယား၊ အခ်က္အလက္ေတြကလည္း မယံုၾကည္ႏုိင္ဖြယ္ရာပါ။


သတုိ႔သမီးေလာင္း အမ်ားႀကီး အလုိရွိသည္

သဘာ၀တရားကေတာ့ ဇီ၀မွ်ေျခအတြက္ လိင္အခ်ဳိးအစားကို ေမြးဖြားလာတဲ့ (ေယာက်္ားေလး ၁၀၄-၁၀၆ အတြက္ - မိန္းကေလး အေယာက္ ၁၀၀) အခ်ဳိးထားရွိတယ္။ ဒီ က်ဥ္းေျမာင္းလွတဲ့ အခ်ဳိးကေန နည္းနည္းေလာက္ ေသြဖီတာကိုေတာင္ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ သဘာ၀နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။

အကြာအေ၀းကလည္း ပိုလို႔သာ က်ယ္ျပန္႔လို႔ လာေနတာပါ။ ေတာင္ေကာေကဆပ္ေဒသ (အဇာဘိုင္ဂ်န္၊ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာနဲ႔ အာေမးနီးယား) နယ္ေတြမွာ  ၁၁၅ - ၁၀၀ အခ်ဳိးထက္ကို ေက်ာ္လြန္ေနပါၿပီ။ ဆာဘီးယားနဲ႔ ေဘာ့စနီယားေဒသေတြမွာလည္း ဒီလိုအေျခအေနပါ။
ႏုိဘယ္ဆုရ အိႏၵိယစီးပြားေရး ပညာရွင္ အမာတရာဆင္းရဲ႕ စာတမ္းနဲ႔အတူ ၁၉၉၀ ေလာက္ကတည္းက ဒီ အခ်ဳိးမမွ်တမႈကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကတယ္။ နာမည္ေက်ာ္ ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ - အမ်ဳိးသမီး သန္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ေပ်ာက္ဆံုး ေနၿပီဗ်ဳိ႕ - ျဖစ္ပါတယ္။

လူဦးေရ ပညာရွင္မ်ားကေတာ့ အခုအခါမွာ သန္း ၁၆၀ ေက်ာ္ လိုအပ္ေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ သားေယာက်္ားေလးမ်ားသာ ရလိုမႈ၊ မ်ဳိးပြားနႈန္း က်ဆင္းေနမႈတို႔ အပါအ၀င္ ပိုလို႔ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ -မေမြးဖြားမီ ကတည္းက လိင္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္စြမ္း နည္းပညာ ေအာင္ျမင္ေနမႈတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
အိႏၵိယမွာ ႏွစ္စဥ္ မိန္းကေလးျဖစ္မယ့္ သေႏၶသားေလာင္း သန္း တ၀က္ေလာက္ေလာက္ဟာ ဖ်က္ဆီးခံေနရတယ္လို႔ ၿဗိတိသွ် Lancet ေဆးပညာဂ်ာနယ္က ဆိုပါတယ္။

"အယင္ကဆိုရင္ ဆိုႏုိဂရမ္ (အာထရာေဆာင္း) ရိုက္ဖုိ႔အတြက္ ရြာသားေတြဟာ ၿမိဳ႕ကိုသြားမွျဖစ္တာ။ ဒီကေန႔မွာေတာ့ သားေယာက်္ားေလး လိုခ်င္တဲ့သူေတြအတြက္ ဆုိႏုိဂရမ္ရိုက္တဲ့ သူေတြဟာ ရြာေတြကို ဆင္းေနၾကၿပီေလ။" အႏိၵယ လူဦးေရ ေဖာင္ေဒးရွင္းက Poonam Muttreja က ေျပာခဲ့သည္။

ေနာင္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာ အိႏိၵယႏွင့္ တရုတ္ျပည္မွာ က်ား-မ ေမြးႏႈန္း အခ်ဳိးအစားဟာ ပံုမွန္ေရာက္တယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ ေနာင္ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ ၾကာတဲ့အထိ ဒီတုိင္းျပည္က ပုရိသ ေယာက်္ားမ်ားစြာတို႔ဟာ - အိမ္ေထာင္ျပဳမႈအတြက္ သတိုးသမီးေလာင္းကို ယွဥ္ၿပိဳင္ ရွာေဖြရတဲ့ ဒုကၡ - ကေန လြတ္ေျမာက္ဖြယ္ရာ မရွိေသးဘူးလို႔ Guilmoto က ရွင္းျပထားပါတယ္။
" ဒီပုရိသေယာက်္ားမ်ားစြာတို႔ဟာ အရြယ္လြန္မွသာ အာ၀ါဟ၊ ၀ိ၀ါဟ မဂၤလာတရားကို ဆင္ႏႊဲႏုိင္ဖြယ္ရာ ရွိေနပါတယ္။

ဒီလိုအိမ္ေထာင္ျပဳမႈ မမွ်မတ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနဆိုးဟာလည္း ေယာက်္ားဘသား လူပ်ဳိသိုးႀကီးမ်ား အဆမတန္ တိုးပြား မ်ားျပားလာဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အထူးသျဖင့္ ေယာက်္ားေလးတုိင္း အိမ္ေထာင္ျပဳတဲ့ဓေလ့ ရွိတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြအတြက္ေတာ့ အေရးႀကီးလွတဲ့ အေျပာင္းအလဲ တရပ္ပါပဲ။" ပညာရွင္က ဆိုခဲ့ပါသည္။

ဒီအေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ အက်ဳိးဆက္ ဘာေတြျဖစ္လာႏုိင္သလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ေဆြးေႏြး ျငင္းခုန္ေနၾကတုန္းပါ။ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္လာမယ့္ အေနအထားကေတာ့ မရွိဘူးလို႔ အားလံုးက သေဘာတူ ထားၾကပါတယ္။

ခင္ပြန္းေယာက်္ား တစ္ဦးထက္မက ယူျခင္းဓေလ့ႏွင့္ လိင္ခရီးသြားတိုးရစ္လုပ္ငန္းေတြ က်ယ္ျပန္႔လာဖြယ္ရာ ရွိေနျပန္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ သဘာ၀ တရားရဲ႕ ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်မႈ တစ္ခုခုျဖစ္လာမယ္။ အဲဒါကေတာ့ ပုရိသ ေယာက်္ားသားမ်ား ပိုလွ်ံေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ပဋိပကၡေတြဟာ ပံုမွန္ အေျခအေနေတြ ျဖစ္လာမယ္လို႔ ေဟာကိန္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတုန္းက ႏုိင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ Valerie Hudson နဲ႔ Andrea den Boer တို႔ကလည္း အႀကီးအက်ယ္ကို သတိေပး ႏိႈးေဆာ္စာ ထုတ္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ ေယာက်္ားသား၊ လူပ်ဳိႀကီးမ်ား အလြန္အမင္း ေပါမ်ားၾကြယ္၀ေနတဲ့ အာရွတုိက္ဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြအတြက္ စစ္ေရးအရ လံုၿခံဳေရးကိုပါ ျခိမ္းေျခာက္ေနၿပီဆိုတဲ့ စာတမ္းပါ။

" က်ား-မ လိင္အခ်ဳိးအစား မညီမမွ်ျဖစ္ေနတာကို အာဏာရွင္ႏုိင္ငံေတြက ေကာင္းေကာင္း အသံုးခ်တတ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္ႏွင္းရာမွာ သံုးရင္လည္း  သံုးမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ျပည္ပမွာ ကိုလိုနီ နယ္ခ်ဲ႕ စစ္ပြဲေတြအတြက္ တင္ပို႔မယ္။"

သိပၸံမဂၢဇင္းရဲ႕ သတင္းေထာက္ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ မၾကာေသးခင္က ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့  - သဘာ၀မက်တဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈ - စာအုပ္ေရးသူလည္းျဖစ္တဲ့ Mara Hvistendahl ကေတာ့ တကယ့္ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္လာဖို႔ရာဆိုတာ မေသခ်ာပါဘူးလို႔ ေျပာျပန္တယ္။ က်ား-မ ဂ်န္ဒါ အခ်ဳိးအစား အေတာ့္ကို မမွ်တေပမယ့္ အိႏိၵယဟာ အႀကီးဆံုး ဒီမိုကေရစီ တုိင္းျပည္ မဟုတ္လား။

ဒါေပမဲ့ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် အလားအလာေတြကိုေတာ့ သေဘာတူပါတယ္တဲ့။
"သမုိင္းေၾကာင္းအရ မိန္းမသား လူဦးေရထက္ ေယာက်္ားဘသားေတြ ပိုမ်ားျပားလာတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြဆိုတာက ေနခ်င္စဖြယ္ ေနရာေတာ့ မဟုတ္ေခ်ဘူး။" Hvistendahl က ေထာက္ျပထားသည္။

"မၾကာခဏဆိုသလိုပဲ တည္ျငိမ္မႈ ကင္းမဲ့ေနတတ္ပါတယ္။ အခါအားေလ်ာ္စြာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလည္း ရွိေနတတ္တယ္။" အိႏိၵိယႏွင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံမ်ားက ေခါင္းမ်ား၏ ဂ်န္ဒါ မမွ်တမႈေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေပၚမွာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြရွိေနတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့တာကို သူမက ျဖည့္စြက္ေျပာခဲ့တာပါ။

UN ေအဂ်င္စီမ်ားကလည္း အမ်ဳိးသမီး ရွားပါးမႈေၾကာင့္ လိင္ကုန္ကူးမႈ တိုးပြား လာေနျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ထိမ္းျမားရန္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္ျခင္းတို႔ ဆက္စပ္ပံုကို သတိေပးထားသည္။

"ေဒတာေတြကေတာ့ ရွားပါးေနတုန္းပါ။" ကုလသမဂၢ  လူဦးေရ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔မွ အာရွ ပစိဖိတ္ဒါရိုက္တာျဖစ္သူ Nobuko Horibe က ဆိုပါသည္။ " လက္ထပ္ထိမ္းျမား အိမ္ေထာင္ျပဳမႈ ရွားပါးလာေနျခင္းေၾကာင့္ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာေတာ့ ေလ့လာၾကရပါဦးမယ္။"

လိင္ အခ်ဳိးအစား မမွ်မတျဖစ္ေနမႈအေပၚမွာေတာ့ အားလံုးက အာရံုစိုက္လာၾကရပါၿပီ။ အေျဖကေတာ့ ရွာလို႔ မရၾကေသးပါဘူး။
လိင္ေရြးခ်ယ္ၿပီး ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်မႈဟာ တရုတ္မွာေကာ အိႏိၵယမွာပါ တရားမ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈကေတာ့ အင္မတန္မွ အခက္အခဲ ရွိေနဆဲပါ။

ျပႆနာရဲ႕ အေျဖကေတာ့ မရွိေသးပါဘူးလို႔ Gilmoto က ၀န္ခံေျပာဆိုပါတယ္။ ပထမဆံုးလုပ္ရမယ့္ အခ်က္ကေတာ့ လူသိရွင္ၾကား လူထုအၾကားမွာ ထုတ္ေဖာ္ ေၾကညာဖို႔ပါ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြမွာတင္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။
"အေရွ႕ဥေရာပႏုိင္ငံေတြက လူထုဟာဆိုရင္လည္း ဘာေတြျဖစ္ေနမွန္းကို သိၾကတာမဟုတ္ဘူး။" သူက သတိေပးထားသည္။

ျမတ္ပန္းရွင္
Source: AFP/Is
 သတိုးသမီးေလာင္းအမ်ားၾကီးအလိုရွိသည္